بایدها و نبایدهای كار جمعی در ایران
مركز املاك: تهران- كار جمعی در ایران یكی از مسائلی است كه دیدگاه های متفاوتی در زمینه تبیین و تفسیر آن وجود دارد. برخی معتقدند كه ایرانیان اهل كار جمعی نیستند و علاقه بیشتری به كار فردی نشان می دهند. به نظر می رسد چنین نظری نمی تواند گزارهِ كامل و درستی باشد.
به گزارش روز جمعه گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، در كل، دو نوع نگاه درونی و بیرونی نسبت به مساله كار جمعی ایرانی ها وجود دارد؛ نگاه بیرونی، بیشتر در قالب سفرنامه هایی است كه افراد خارجی نگاشته اند و نگاه درونی هم از دریچه دیدگاه های خود ایرانی ها نسبت به این مساله است. در تفسیر این دو نگرش باید یاد آور شد كه هر دو نگاه، دارای مزایا و معایبی است. در زمینه معایب رویكردها می توان به برداشت های شخصی كه كمتر مطالعات میدانی و عینی در آن دیده می گردد اشاره نمود. همینطور مزایای این نگرش ها نشان دادن بخشی از رویه های رفتاری جامعه است.
هر چند در عصرِ مدرن تقسیم كار، رشد چشگیری پیدا كرده اما جهان امروز عرصه كارگروهی است و هر موسسه یا سازمان جهت رسیدن به موفقیت گریزی از كار گروهی ندارد. تجربه كشورهای پیشرفته هم از آن حكایت می كند كه كار جمعی در اولویت آنها قرار دارد.
بیشتر صاحبنظران متفق القول هستند كه مهمترین عامل پیشرفت كشورها، نیروی انسانی است. زیرا ابزار، فناوری ها و غیره بدون وجود نیروی انسانی قوی و همدل نمی تواند توسعه را به همراه آورد. در واقع اتحاد و همكاری نیروی انسانی است كه می تواند موانع پیشرفت را از میان بردارد.
البته این گزاره كه ما چندان اهل كار گروهی و جمعی نیستیم، در ذهنیت اجتماعی جا افتاده است. سوالی كه مطرح می گردد این است كه چرا ایرانیان در كار گروهی ضعیف هستند و ریشه های آن چیست؟ البته همان گونه كه پیشتر گفته شد نمی توان چنین امری را تعمیم داد، با این حال چنین ذهنیتی نشانگر وجود ضعف در زمینه كار جمعی در بین ایرانی ها است.
در زمینه كار گروهی باید زمینه های روانشناختی، جامعه شناختی و مردم شناختی را مدنظر قرار داد. در زمینه شاخصه های كارگروهی از دریچه روانشناختی می توان به افزایش جرات ریسك كردن، افزایش احساس تعلق، تقویتِ مهارت حل اختلاف، كاهش فشار و استرس، استفاده از تجربیات دیگران، تولید اعتماد و ارتباط موفق، تقویت روحیه و دلگرمی در گروه و تولید ایده های قدرتمند اشاره نمود.
در زمینه رویكرد جامعه شناختی می توان به نظریه وجدان جمعی «امیل دوركیم» جامعه شناس فرانسوی، اشاره نمود. به اعتقاد این جامعه شناس، وجدان جمعی سبب می گردد افراد كنار هم جمع شوند در واقع همان نیازهای مشترك، ارزش ها و هنجارهای جامعه و اعتقادات افراد است كه در نهایت این اشتراك ها منجر به تقسیم كار اجتماعی می گردد و این تقسیم كار زمانی به وجود می آید كه افراد رفتارهای فردی و تخصصی خویش را در یك جمع داشته باشند و مذهب، زبان و فهم مشترك از عوامل موثر اشتراك افراد است.
اعتماد، مهمترین پیش نیازی است كه افراد را به داشتن تعامل دوسویه یا چندسویه تشویق می كند. خیلی از اندیشمندان اجتماعی، اعتماد را احساس یا برداشتی منطقی می دانند كه بر اساس دید مثبت یا به عبارتی حسن ظن متقابل، منجر به تعاون و همكاری می گردد و تنها در این حالت است كه انسان ها با داشتن طیفی گسترده از دیدگاه ها و منافع متفاوت قادر به حل مشكل های مشترك خواهند بود.
یكی از آفت هایی كه در جامعه ایرانی دیده می گردد این مساله است كه افراد با در نظر گرفتن منفعت خود و بی اعتمادی به دیگری از كار جمعی خودداری و در صورت تشكیل كاری گروهی به اختلافات دامن می زده است.
از آن جایی كه اعتماد اجتماعی و سیاسی در رابطه میان كارگزار و ساختار قوام و دوام می یابد؛ اگر این اعتماد خدشه دار شود، راه رسیدن به توسعه پایدار و همه جانبه بسته می گردد و روند مشاركت رو به ركود می گذارد. هر چه مشاركت و فعالیت های گروهی در جامعه ای كاهش یابد به همان میزان انزوا طلبی و فردگرایی هم افزایش می یابد و جامعه ای هم كه گرفتار فردگرایی شود، نمی تواند به توسعه پایدار دست یابد.
نبود اطمینان افراد به نتیجه كار افراد دیگر، وسواس، كمال گرایی، خودشیفتگی و ضعف مهارت كار تیمی بخشی دیگر از دلایل شكل نگرفتن كار جمعی است. خیلی از افراد فكر می كنند كه كار و اثر خودشان از همه بهتر است، بنابراین، اجازه مشاركت به دیگران را نمی دهند و ترجیح می دهند كه همه كار ها را خود انجام دهند.
یكی از راهكارهای مهم تقویت كار جمعی، افزایش حس مسوولیت پذیری و تعهد است. همینطور مشورت با دیگران و همكاری متقابل ما را از گزند ضررهای احتمالی مصون می دارد. البته باید این مساله را در نظر گرفت كه بدون فعالیت های گروهی آگاهانه و هماهنگ، ممكن است ما كار یكدیگر را خنثی، تخریب و یا تكرار نماییم.
به نظر می رسد تولید باور به فرهنگ كار جمعی و حس مشاركت جمعی باید از مدارس شروع شود و یقین به این كه مشورت و كارگروهی منجر به موفقیت می شود، عاملی در جهت حركت به سمت پیشرفت است. در واقع با تولید چنین باوری افراد در بزرگسالی به سمت همكاری و كار جمعی جذب خواهند شد.
پژوهشم**458**
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و پژوهش های خبری ایران وجهان، با ما https: //t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب